Nền tảng Kiến thức - Hành trang tới Tương lai
Card image

Chương 5-Bài 5. API là gì? Web API là gì?

Tác giả: Dương Nguyễn Phú Cường #8835
Ngày đăng: Hồi xưa đó
Lượt xem: 310

Khái niệm bên thứ ba (3rd party) và Tình huống thực tế

Ví dụ tình huống

  • Bạn/Công ty của bạn thiết kế 1 trang web bán hàng (https://nentang.vn), đã vận hành được nhiều năm (2018 đến nay), có hàng triệu Khách hàng đã sử dụng Trang web của bạn (CSDL-database của bạn lưu trữ đầy đủ thông tin về Khách hàng).
  • Một ngày đẹp trời, Bạn/Công ty của bạn hợp tác với một Đối tác chuyên cung cấp dịch vụ Tặng Thiệp mừng Sinh nhật (thiết kế cực đẹp và hiện đại). Đối tác này cần bạn cung cấp một số thông tin: Họ tên, Ngày sinh, Giới tính, Sản phẩm gần nhất mà Khách hàng này đã mua để Đối tác này thiết kế thiệp mừng theo đúng chủ đề và tự gởi cho Khách hàng khi gần đến Sinh nhật của họ.
  • Tất cả thông tin về Khách hàng bạn đã lưu trữ trong CSDL-databasebạn không thể cho phép Đối tác kết nối Trực tiếp vào database của bạn được. Vì có một số rủi ro nhất định:
    • Nếu vào được database, Đối tác có khả năng lấy những thông tin nhạy cảm về Kinh doanh như Email, Địa chỉ, Số điện thoại Khách hàng...
    • Đối tác có khả năng Xóa hoặc Hiệu chỉnh dữ liệu bạn không mong muốn.
    • ...
Giải pháp là Bạn/Công ty của bạn sẽ tạo ra 1 Web API, chỉ cung cấp các thông tin cần thiết. Sau đó Đối tác có thể gởi yêu cầu (request GET/POST) truy cập vào để lấy thông tin.

Vậy API là gì?

API là viết tắt của Application Programming Interface (giao diện lập trình ứng dụng), đây là phương thức kết nối với các thư viện và ứng dụng khác. Các loại API phổ biến:
  • API trên hệ điều hành: Windows hay Linux có rất nhiều API, họ cung cấp các tài liệu API là đặc tả các hàm, phương thức cũng như các giao thức kết nối. Nó giúp lập trình viên có thể tạo ra các phần mềm ứng dụng có thể tương tác trực tiếp với hệ điều hành.
  • API của thư viện phần mềm hay framework: API mô tả và quy định các hành động mong muốn mà các thư viện cung cấp. Một API có thể có nhiều cách triển khai khác nhau và nó cũng giúp cho một chương trình viết bằng ngôn ngữ này có thể sử dụng thư viện được viết bằng ngôn ngữ khác. Ví dụ bạn có thể dùng Php để yêu cầu một thư viện tạo file PDF được viết bằng C++.
  • Web API: là hệ thống API được sử dụng trong các hệ thống website. Hầu hết các website đều ứng dụng đến Web API cho phép bạn kết nối, lấy dữ liệu hoặc cập nhật cơ sở dữ liệu. Ví dụ: Bạn thiết kế chức nằng login thông Google, Facebook, Twitter, Github… Điều này có nghĩa là bạn đang gọi đến API của. Hoặc như các ứng dụng di động đều lấy dữ liệu thông qua API.
API tóm gọn là một hàm hay một chức năng xử lý một số logic/nghiệp vụ nào đó, được public cho ứng dụng bên thứ 3 (3rd party) sử dụng.

Web API là gì?

Web API là một phương thức dùng để cho phép các ứng dụng khác nhau có thể giao tiếp, trao đổi dữ liệu qua lại. Dữ liệu được Web API trả lại thường ở dạng JSON hoặc XML thông qua giao thức HTTP hoặc HTTPS. Web API hỗ trợ đầy đủ các phương thức: Get/Post dữ liệu. Nó giúp bạn xây dựng các HTTP service một cách rất đơn giản và nhanh chóng. Nó cũng có khả năng hỗ trợ đầy đủ các thành phần HTTP: URI, request/response headers, caching, versioning, content format... Web API nói đơn giản là một hàm hay một file PHP xử lý một số logic/nghiệp vụ nào đó, có một số đặc trưng như sau:
  • Có một đường dẫn (URL) được public để các ứng dụng khác có thể truy cập
  • Thường không có giao diện và trả về phản hồi (response) với định dạng là JSON hoặc XML.
  • Web API thường được gọi/truy vấn/gởi yêu cầu (request GET/POST) bằng AJAX

Một số API và Web API public

https://github.com/public-apis/public-apis

Chương trình học


  1. Bức tranh tổng thể về Lập trình WEB 1
    1. Sơ đồ vận hành của một Website #1311
  2. Cài đặt môi trường Lập trình PHP 1
    1. Các chương trình cần thiết để Lập trình Web #8136
  3. PHP căn bản 6
    1. PHP là gì? Viết chương trình PHP đầu tiên #1237
    2. Các kiểu dữ liệu (data types), biến (variables), hằng số (constant), toán tử (operators) trong ngôn ngữ lập trình PHP #1242
    3. Bài tập Kiểm tra cú pháp PHP #1285
    4. Trình diễn (render) dữ liệu Đơn giản ra giao diện (HTML, CSS, JS) sử dụng PHP #8696
    5. Trình diễn (render) dữ liệu Danh sách Array ra giao diện (HTML, CSS, JS) sử dụng PHP #9564
    6. Bài tập trình diện (render) tổng hợp: hiển thị mẫu in Hóa đơn bán hàng Nền tảng #11773
  4. Cấu trúc điều khiển trong PHP
  5. PHP Nâng cao 7
    1. Cookie trong PHP #8071
    2. Session trong PHP #8070
    3. Session và Cookie trong PHP #8073
    4. Phân tách cấu trúc URL với PHP #8778
    5. API là gì? Web API là gì? #8835
    6. AJAX là gì? Kỹ thuật sử dụng AJAX với JQUERY #8846
    7. Xử lý (đọc - ghi) file trong PHP #11799
  6. Bài tập thực hành 3
    1. Xem Thêm Sửa Xóa (CRUD) với CSDL MySQL trong PHP #8049
    2. Bài tập thiết kế OOP trong PHP #10169
    3. Tạo trang hiển thị kết quả thi kết thúc môn WEB #11793
  7. Thực hiện Dự án PHP thực tế mẫu - sử dụng PHP thuần 3
    1. Sơ đồ vận hành của trang Web sử dụng PHP #7888
    2. Khởi tạo cấu trúc thư mục dự án PHP #1358
    3. Tích hợp Composer vào dự án PHP #8138
  8. Thu thập và Xử lý dữ liệu từ Client đến Server trong PHP 3
    1. Thu thập và Xử lý dữ liệu bằng Yêu cầu GET (Request GET) trong PHP #8704
    2. Thu thập và Xử lý dữ liệu bằng Yêu cầu POST (Request POST) trong PHP #8705
    3. Bài tập tạo Form Tìm kiếm Thu thập và Xử lý dữ liệu bằng Yêu cầu GET (Request GET) trong PHP #8717
  9. Thao tác với Cơ sở dữ liệu MySQL 9
    1. Quy trình (workflow) xử lý thao tác với cơ sở dữ liệu MySQL trong PHP #9623
    2. Tạo kết nối đến CSDL MySQL trong PHP #8116
    3. Thực thi câu lệnh INSERT trong PHP #8118
    4. Thực thi câu lệnh UPDATE trong PHP #8120
    5. Thực thi câu lệnh DELETE trong PHP #8122
    6. Thực thi câu lệnh SELECT trong PHP #8124
    7. Thực thi câu lệnh INSERT với FORM trong PHP #8126
    8. Thực thi câu lệnh DELETE với FORM trong PHP #8130
    9. Thực thi câu lệnh UPDATE với FORM trong PHP #8133
  10. Dự án thực tế mẫu (PHP thuần) - Trang web bán hàng trực tuyến - Thiết kế Backend 17
    1. Khái niệm về bố cục (layouts) trong thiết kế giao diện Web / App #10538
    2. Thiết kế bố cục (layouts) cho giao diện Backend sử dụng PHP thuần #8740
    3. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Index #8748
    4. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Create #9291
    5. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Delete #9293
    6. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Edit #9292
    7. Ràng buộc dữ liệu (validation) #8761
    8. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục cho Liên kết Khóa ngoại #8781
    9. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) upload hình Sản phẩm (upload đơn, mỗi lần 1 file) #8799
    10. Tạo trang Đăng nhập trong Backend #8823
    11. Tạo trang Đăng xuất trong Backend #8826
    12. Tạo Web API lấy dữ liệu báo cáo thống kê #8834
    13. Tạo trang Bảng tin (Dashboard) #8758
    14. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - Index #8856
    15. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - In ấn Print #8858
    16. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - Xóa Delete #8862
    17. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - Thêm mới Create #8861
  11. Dự án thực tế mẫu (PHP thuần) - Trang web bán hàng trực tuyến - Thiết kế Frontend 7
    1. Thiết kế bố cục (layouts) cho giao diện Frontend sử dụng PHP thuần #8868
    2. Thực hiện Trang chủ Frontend #8873
    3. Thực hiện Trang Giới thiệu About #8876
    4. Thực hiện Trang Liên hệ Contact (Có gởi mail Thông báo) #8879
    5. Thực hiện Trang Chi tiết Sản phẩm Product Detail #8944
    6. Thực hiện Trang Giỏ hàng Cart #8978
    7. Thực hiện Trang Thanh toán #9049
  12. Bảo mật Trang web PHP 2
    1. Cách hacker tấn công vào Hệ thống bằng cách sử dụng SQL Injection và Cách phòng chống của Quản trị Trang web #9063
    2. Cách hacker chèn các đoạn mã độc vào Hệ thống bằng cách sử dụng XSS (Cross site scripting) và Cách phòng chống của Quản trị Trang web #9067
  13. Tài liệu Tham khảo 11
    1. Tài liệu Tham khảo #7933
    2. Cách export (dump) cơ sở dữ liệu MySQL bằng HeidiSQL #8343
    3. Đệ quy đa cấp trong PHP #8495
    4. Tạo bố cục (layout) trang web sử dụng INCLUDE REQUIRE trong PHP #8523
    5. Bài tập tổng hợp - Tạo trang web đọc Truyện Tranh và Tiểu Thuyết Online #9006
    6. Cách triển khai Web lên Hosting free ByetHost #9052
    7. Nguyên nhân và cách xử lý lỗi Warning: Cannot modify header information - headers already sent by #9917
    8. Cách triển khai Web lên Hosting free 000WebHost #9959
    9. Cách tích hợp chứng thực tài khoản bằng Google vào trang web #9973
    10. Source code Tham khảo Learning.NenTang.vn #10394
    11. Database mẫu ví dụ Bán hàng Salomon #11808
  14. Nộp đồ án 1
    1. Hướng dẫn nộp đồ án Khóa Thiết kế Web PHP + MySQL #9224
  15. Thao tác với cơ sở dữ liệu MySQL bằng kỹ thuật AJAX 8
    1. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Index #9777
    2. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Create #9781
    3. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Edit #9783
    4. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Delete #9784
    5. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Index #9773
    6. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Create #9774
    7. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Edit #9775
    8. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Delete #9776
  16. Video Live Stream 1
    1. Thiết kế Web Backend PHP & MySQL - Buổi 1 #9964
  17. Lập trình hướng đối tượng OOP (Object Oriented Programming) trong PHP 1
    1. Khái niệm lập trình hướng đối tượng OOP (Object Oriented Programming) trong PHP #11801
Các bài học

Chương trình học

Bao gồm Module, Chương, Bài học, Bài tập, Kiểm tra...

Chương trình học


  1. Bức tranh tổng thể về Lập trình WEB 1
    1. Sơ đồ vận hành của một Website #1311
  2. Cài đặt môi trường Lập trình PHP 1
    1. Các chương trình cần thiết để Lập trình Web #8136
  3. PHP căn bản 6
    1. PHP là gì? Viết chương trình PHP đầu tiên #1237
    2. Các kiểu dữ liệu (data types), biến (variables), hằng số (constant), toán tử (operators) trong ngôn ngữ lập trình PHP #1242
    3. Bài tập Kiểm tra cú pháp PHP #1285
    4. Trình diễn (render) dữ liệu Đơn giản ra giao diện (HTML, CSS, JS) sử dụng PHP #8696
    5. Trình diễn (render) dữ liệu Danh sách Array ra giao diện (HTML, CSS, JS) sử dụng PHP #9564
    6. Bài tập trình diện (render) tổng hợp: hiển thị mẫu in Hóa đơn bán hàng Nền tảng #11773
  4. Cấu trúc điều khiển trong PHP
  5. PHP Nâng cao 7
    1. Cookie trong PHP #8071
    2. Session trong PHP #8070
    3. Session và Cookie trong PHP #8073
    4. Phân tách cấu trúc URL với PHP #8778
    5. API là gì? Web API là gì? #8835
    6. AJAX là gì? Kỹ thuật sử dụng AJAX với JQUERY #8846
    7. Xử lý (đọc - ghi) file trong PHP #11799
  6. Bài tập thực hành 3
    1. Xem Thêm Sửa Xóa (CRUD) với CSDL MySQL trong PHP #8049
    2. Bài tập thiết kế OOP trong PHP #10169
    3. Tạo trang hiển thị kết quả thi kết thúc môn WEB #11793
  7. Thực hiện Dự án PHP thực tế mẫu - sử dụng PHP thuần 3
    1. Sơ đồ vận hành của trang Web sử dụng PHP #7888
    2. Khởi tạo cấu trúc thư mục dự án PHP #1358
    3. Tích hợp Composer vào dự án PHP #8138
  8. Thu thập và Xử lý dữ liệu từ Client đến Server trong PHP 3
    1. Thu thập và Xử lý dữ liệu bằng Yêu cầu GET (Request GET) trong PHP #8704
    2. Thu thập và Xử lý dữ liệu bằng Yêu cầu POST (Request POST) trong PHP #8705
    3. Bài tập tạo Form Tìm kiếm Thu thập và Xử lý dữ liệu bằng Yêu cầu GET (Request GET) trong PHP #8717
  9. Thao tác với Cơ sở dữ liệu MySQL 9
    1. Quy trình (workflow) xử lý thao tác với cơ sở dữ liệu MySQL trong PHP #9623
    2. Tạo kết nối đến CSDL MySQL trong PHP #8116
    3. Thực thi câu lệnh INSERT trong PHP #8118
    4. Thực thi câu lệnh UPDATE trong PHP #8120
    5. Thực thi câu lệnh DELETE trong PHP #8122
    6. Thực thi câu lệnh SELECT trong PHP #8124
    7. Thực thi câu lệnh INSERT với FORM trong PHP #8126
    8. Thực thi câu lệnh DELETE với FORM trong PHP #8130
    9. Thực thi câu lệnh UPDATE với FORM trong PHP #8133
  10. Dự án thực tế mẫu (PHP thuần) - Trang web bán hàng trực tuyến - Thiết kế Backend 17
    1. Khái niệm về bố cục (layouts) trong thiết kế giao diện Web / App #10538
    2. Thiết kế bố cục (layouts) cho giao diện Backend sử dụng PHP thuần #8740
    3. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Index #8748
    4. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Create #9291
    5. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Delete #9293
    6. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục Phẳng - Edit #9292
    7. Ràng buộc dữ liệu (validation) #8761
    8. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) cho danh mục cho Liên kết Khóa ngoại #8781
    9. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) upload hình Sản phẩm (upload đơn, mỗi lần 1 file) #8799
    10. Tạo trang Đăng nhập trong Backend #8823
    11. Tạo trang Đăng xuất trong Backend #8826
    12. Tạo Web API lấy dữ liệu báo cáo thống kê #8834
    13. Tạo trang Bảng tin (Dashboard) #8758
    14. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - Index #8856
    15. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - In ấn Print #8858
    16. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - Xóa Delete #8862
    17. Tạo chức năng Quản lý Đơn hàng dạng Master Detail (lưu một dòng cha và nhiều dòng con) - Thêm mới Create #8861
  11. Dự án thực tế mẫu (PHP thuần) - Trang web bán hàng trực tuyến - Thiết kế Frontend 7
    1. Thiết kế bố cục (layouts) cho giao diện Frontend sử dụng PHP thuần #8868
    2. Thực hiện Trang chủ Frontend #8873
    3. Thực hiện Trang Giới thiệu About #8876
    4. Thực hiện Trang Liên hệ Contact (Có gởi mail Thông báo) #8879
    5. Thực hiện Trang Chi tiết Sản phẩm Product Detail #8944
    6. Thực hiện Trang Giỏ hàng Cart #8978
    7. Thực hiện Trang Thanh toán #9049
  12. Bảo mật Trang web PHP 2
    1. Cách hacker tấn công vào Hệ thống bằng cách sử dụng SQL Injection và Cách phòng chống của Quản trị Trang web #9063
    2. Cách hacker chèn các đoạn mã độc vào Hệ thống bằng cách sử dụng XSS (Cross site scripting) và Cách phòng chống của Quản trị Trang web #9067
  13. Tài liệu Tham khảo 11
    1. Tài liệu Tham khảo #7933
    2. Cách export (dump) cơ sở dữ liệu MySQL bằng HeidiSQL #8343
    3. Đệ quy đa cấp trong PHP #8495
    4. Tạo bố cục (layout) trang web sử dụng INCLUDE REQUIRE trong PHP #8523
    5. Bài tập tổng hợp - Tạo trang web đọc Truyện Tranh và Tiểu Thuyết Online #9006
    6. Cách triển khai Web lên Hosting free ByetHost #9052
    7. Nguyên nhân và cách xử lý lỗi Warning: Cannot modify header information - headers already sent by #9917
    8. Cách triển khai Web lên Hosting free 000WebHost #9959
    9. Cách tích hợp chứng thực tài khoản bằng Google vào trang web #9973
    10. Source code Tham khảo Learning.NenTang.vn #10394
    11. Database mẫu ví dụ Bán hàng Salomon #11808
  14. Nộp đồ án 1
    1. Hướng dẫn nộp đồ án Khóa Thiết kế Web PHP + MySQL #9224
  15. Thao tác với cơ sở dữ liệu MySQL bằng kỹ thuật AJAX 8
    1. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Index #9777
    2. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Create #9781
    3. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Edit #9783
    4. Tạo API cho chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Delete #9784
    5. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Index #9773
    6. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Create #9774
    7. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Edit #9775
    8. Tạo chức năng CRUD (Xem-Read, Thêm-Create, Sửa-Edit, Xóa-Delete) bằng kỹ thuật AJAX cho danh mục Phẳng - Delete #9776
  16. Video Live Stream 1
    1. Thiết kế Web Backend PHP & MySQL - Buổi 1 #9964
  17. Lập trình hướng đối tượng OOP (Object Oriented Programming) trong PHP 1
    1. Khái niệm lập trình hướng đối tượng OOP (Object Oriented Programming) trong PHP #11801

Bài học trước Bài học tiếp theo